Kedinin İdrarının Hükmü ve Necaset Sayılması
İslamî fıkıh açısından, kedinin idrarı da dâhil olmak üzere tüm hayvanların dışkı ve idrarları necaset (pislik) kabul edilir. Necaset, namazın geçerliliğine engel olan, temizlenmesi gereken maddelerdir.
Ancak, bazı fıkıh mezheplerine göre, özellikle Hanefi ve Maliki mezheplerinde, kendiliğinden evde bulunan ve uzaklaştırılması güç olan hayvanların (kedigiller gibi yırtıcı olmayanların) idrar ve dışkıları, elbise veya namaz kılınan yerde az miktarda bulunması durumunda "affedilmiş necaset" kapsamında değerlendirilebilir. Yine de genel ve ihtiyatlı görüş, kedinin idrarının mutlak necaset olduğu ve temizlenmesi gerektiğidir.
Sizin durumunuzda, kedi idrarı fark ettiğiniz yerler (kitaplık ve koltuk yastığı), namaz kılınan yere doğrudan etki edebilecek veya temas edebilecek yerlerdir. Bu nedenle, bu durumun necaset olduğu varsayımıyla hareket etmek daha doğru ve ihtiyatlı olacaktır.
Temizleme Şekli (Taharet)
Necasetin temizlenmesi (taharet) konusunda temel prensip, necasetin kendisinin ve izinin tamamen giderilmesidir.
Silmek mi Gerekir, yoksa Yıkamak mı?
İdrar gibi sıvı necasetler için temel temizleme metodu yıkamaktır. Yıkamak, necasetin maddesini ve kokusunu tamamen giderir. Sadece silmek (ıslak bezle dahi olsa), özellikle sıvı necasetin derinlere işlemiş olması durumunda yeterli olmayabilir.
Kitaplık gibi yıkanamayan (emici olmayan) yüzeyler için, necasetin bulaştığı yerin üç defa silinmesi (her seferinde temiz bir bez veya su ile), necasetin izini ve maddesini gidereceği için yıkama hükmündedir ve yeterli temizlik sağlar.
Koltuk yastığı gibi emici ve yıkanabilir eşyalar için (eğer yastığın kılıfı veya kendisi yıkanabiliyorsa) yıkamak gerekir. Koku kalması, necasetin tamamen gitmediğine işaret edebilir. Necasetin temizlendiği, renginin ve kokusunun tamamen giderilmesiyle anlaşılır. Kokunun hala var olması, temizliğin tekrar gözden geçirilmesi gerektiğini gösterir.
Özetle: Yıkanabilir eşyaları yıkamak, yıkanamayan yüzeyleri ise necasetin izini tamamen giderecek şekilde üç defa silmek veya temizlik malzemesiyle temizleyip durulamak gerekir.
Önceki İbadetler ve Geçerlilik Hükmü
Bu durumdaki en önemli husus, hükmü bilmemek ve fark etmemek durumudur.
Fark Etmediğiniz Sürece Yapılan İbadetler:
İslamî fıkıh kuralına göre, bir ibadetin şartlarından birinin (bu durumda mekân temizliği) eksik olması durumunda, bu eksikliğin bilinçli/kasıtlı veya ihmal sonucu olup olmadığına bakılır.
Sizin durumunuzda, koku almanız ancak yerini tam tespit edememeniz ve necaseti bilmeyerek/görmeyerek o mekânda namaz kılmanız veya yatmanız söz konusudur. Bu durum, "cehâlet" (bilgisizlik) veya "unutma/fark edememe" hükmündedir.
Fıkıh âlimlerinin genel ve baskın görüşüne göre, necasetin varlığından haberdar olmadan, fark etmeden kılınan namazlar ve yapılan ibadetler geçerlidir ve iadesi gerekmez. Çünkü namazın şartlarından biri olan temizlik, kişinin gücü dâhilinde yerine getirilmesi gereken bir şarttır. Bilemediği, fark edemediği bir pislikten sorumlu tutulmaz.
"Allah, kimseyi gücünün yetmeyeceği bir şeyle mükellef tutmaz"1
âyeti bu durumun temelini oluşturur.
Seccadenin Durumu:
Eğer seccadenizi necasetli yere koyup kıldıysanız ve necaseti fark etmediyseniz, namazlarınız geçerlidir. Şimdi necaseti fark ettiğiniz için, seccadenizin necasetin temas ettiği yüzeyini de yıkamanız gerekir.
Özetle Yapmanız Gerekenler
Temizlik: Kitaplık ve koltuk yastığındaki necaseti (koku kalmayacak şekilde) gerekli yöntemlerle (yıkama veya izi tamamen giderecek şekilde silme) hemen temizleyin.
Seccade: Seccadenizin de necasetin bulaşmış olabileceği yerlerini yıkayın.
Önceki İbadetler: Fark etmediğiniz süre boyunca kıldığınız namazları ve yaptığınız ibadetleri iade etmeniz gerekmez. Onlar Allah katında geçerlidir.
İhtiyatlı (temkinli) olmak adına, kedinizin bu tür istenmeyen davranışları tekrarlamaması için temizliğe ve kedi tuvalet eğitimine daha fazla dikkat etmeniz faydalı olacaktır.
Bakara, 2/286.