Muhtelif Meseleler

12.07.2025

32

Helalleşme Nasıl Olur?

Bir kimse "Ben herkese tüm hakkımı helal ettim ve gelecekte insanlar hakkıma girecek olursa da hepsine tüm hakkım helal olsun." derse ama sonradan birisine hakkını helal etmek istemezse hüküm nedir? Bir de kişi o sözü yemin ile söylerse hüküm nedir? Ayrıca böyle bir söz geçerli midir?

* *

*** ***

17.07.2025 tarihinde sordu.

Cevap

Helallik alma; herhangi bir hak ihlâlinden sonra hak sahibinin kendisini hakkını helal edip-etmeme konusunda güvende hissettiği bir ortamda ihlâlde bulunan kişinin, ondan özür dilemesi, helallik istemesi ve muhâtabının da gönül hoşluğu ve rızâsı ile helallik vermesi şeklinde bir uygulamadır1 

Yukarıdaki tanımda da belirtildiği gibi helallik alma durumu; hak ihlâlinde bulunanın helallik istemesi ve hak sahibinin hakkını belirli bir maddî karşılık alarak veya karşılıksız olarak, gönül rahatlığı ve rızası ile affetmesi şeklinde gerçekleştirilir ve dolayısıyla herhangi bir hakkın ihlâlinden önce helallik verme gibi bir durum geçerli olmaz. Çünkü henüz meydana gelmemiş bir hak, şer’an sabit olmadığından dolayı helal edilemez. Çünkü helallik bir hibedir; olmayan bir şey hibeye konu olamaz.2 Ancak hak ihlalinden sonra hakkı geçen kişiden helallik istemek suretiyle helalleşme gerçekleşir.

Eğer bu hususta hakkına girecek olanlara hakkının helal edilmesi doğrultusunda yemin edilmişse ve hakkını helal etmemişse, yemini için kefaret ödemesi gerekir.3 

  1. Abdullah Namlı, Helalleşme kültürü, s. 6

  2. el-Kâsânî, Bedâyi's-Sanayi, Mısır 1327-1328, VI,119 , M. Kadri Paşa, el-Ahkâmü`ş-Şeriyye, mad. 508; Mecelle, mad. 856

  3. Yemîn-i mün’akide; mümkün olan ve geleceğe ait bir şeyi yapmak veya yapmamak üzere yapılan yemindir. Bir kimsenin şu işi yapacağım veya yapmayacağım diye yemin etmesi böyledir. Bu yemin ileride yapılacak bir işe Allâh’ın şahit tutulması olduğundan, yerine getirilmelidir. Yerine getirilmemesi halinde yemin bozulmuş olur; keffâret ödenmesi gerekir.


Paylaş

Facebook'ta paylaş

Whatsapp'da paylaş

Yorumlar (0)

Yorumunuz

Yorum yapabilmek için giriş yapmalısınız